Giáo án Lịch sử lớp 11 bài 5: Châu Phi và các nước Mĩ La tinh

Hoạt động của giáo viên – học sinh

KTCB

Hoạt động 1: Tập thể – cá nhân

– Mục tiêu: tìm hiểu tình hình châu Phi, quá trình CNTD chinh phục châu Phi.

Giáo viên dùng lược đồ để giới thiệu khái quát về địa lí, lịch sử văn hoá, kinh tế, văn hoá của các nước châu Phi.

– Giáo viên chia lớp thành 2 nhóm:

Nhóm 1: Vì sao các nước tư bản xâm lược châu Phi?

+ Nhóm 2: GV yêu cầu HS đọc sgk + bản đồ châu Phi thể hiện quá trình chinh phục châu Phi của các nước lao.

+ Nhóm 3: GV yêu cầu HS đọc sgk + lược đồ châu Phi thể hiện diễn biến tiêu biểu của chiến tranh.

– Em hãy nhận xét diễn biến chống xâm lược của nhân dân châu Phi (đặc điểm)? Tại sao hầu hết các nỗ lực của chính quyền nhân dân nhằm phát triển đô thị chống lại sự chiếm đóng đều thất bại?

Hoạt động 2: Tập thể – cá nhân

– Mục tiêu: tìm hiểu về phong trào kháng chiến ở khu vực MLT.

– Giáo viên sử dụng bản đồ khu vực Mĩ Latinh để giới thiệu khái quát về địa lí của khu vực.

(?) Chính sách thống trị của các nước đế quốc ở Mĩ Latinh?

(?) Tác động của những chính sách thống trị đó?

(?) Tình hình Mĩ Latinh sau khi giành độc lập?

(?) Chính sách bành trướng của Mĩ đối với khu vực Mĩ Latinh? Mục đích của những chính sách này là gì?

1. Châu Phi

Nguyên nhân xâm lấn:

+ Có vị trí chiến lược quan trọng

+ Thị trường rộng lớn, nhân công rẻ

+ Tài nguyên phong phú…

* Chiến đấu:

– Nguyên nhân chiến tranh: do sự thống trị khốc liệt của CNTD.

Di chuyển có thể nhìn thấy:

+ 1830-1847: Cuộc chiến Abdenkade (Sự phẫn nộ) thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia.

+ 1879-1882: Ai Cập lập tổ chức “Ai Cập mới” chống các nước đế quốc.

+ 1889: Nhân dân Ê-ti-ô-pi-a đánh I-ta-li-a và giành thắng lợi.

– Kết quả: Thất bại (trừ Ethiopia).

– Nguyên nhân thất bại: Do trình độ tổ chức thấp; lực thay đổi.

– Ý nghĩa: Thể hiện lòng yêu nước, tạo tiền đề phát triển đô thị ở giai đoạn sau.

2. Khu vực Mỹ Latinh

– Vào thế kỷ 16 và 17, hầu hết các nước MLT lần lượt bị Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha biến thành thuộc địa. Dưới ách hà khắc của TD, nhân dân MLT đã vùng lên đấu tranh.

* Các trận thắng tiêu biểu:

– 1804: Haiti giành được độc lập, thúc đẩy mạnh mẽ phong trào chiến tranh trong khu vực.

– 1811: Pa-ra-goay giành độc lập.

– 1816: Achentina.

– 1821: Mexico.

– Các nước Mĩ Latinh sau khi giành được độc lập, sau khi đã đạt được những tiến bộ về kinh tế – xã hội, lại phải tiếp tục đấu tranh chống sự bành trướng của Mĩ ở khu vực này.

Chính sách bành trướng của Mĩ:

+ Đưa ra học thuyết của Monroe (1823) “Châu Mỹ của người Mỹ”, thành lập tổ chức “Liên Mỹ”.

+ Gây chiến tranh và loại bỏ Tây Ban Nha khỏi Mĩ Latinh.

+ Đầu thế kỷ XX, Mỹ áp dụng chính sách “Cái gậy lớn” và “ngoại giao đô la”.

=> Mĩ Latinh trở thành thuộc địa kiểu mới của Mĩ.