Giáo án môn Vật lý lớp 8 bài 6

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Đăng nội dung

Hoạt động 1: Khi nào thì có lực ma sát?

-GV: Yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK cho biết lực ma sát trượt xảy ra khi nào?

– HS: Hoạt động cá nhân

– GV: Kết thúc và yêu cầu HS cho ví dụ

– HS: Làm việc cá nhân và nhận xét câu trả lời của bạn

-GV: Đọc SGK cho biết khi nào xảy ra lực ma sát lăn, cho ví dụ

– S: Thảo luận nhóm và trả lời

– GV: Kết thúc, yêu cầu HS ghi bài

– GV: Yêu cầu HS trả lời C₃

– HS: Hoạt động cá nhân, thống nhất câu trả lời

– GV: Yêu cầu HS đọc mục 3, khi nào nghỉ thì xảy ra lực ma sát?

– S: Nghiên cứu và trả lời

– GV: Kết thúc và yêu cầu HS trả lời C₄,₅

– HS: Hoạt động cá nhân

– GV: Thống nhất và đưa ra đáp án đúng

I. Khi nào thì có lực ma sát?

1. Lực ma sát trượt

* Lực ma sát Trượt xảy ra khi một đối tượng trượt trên bề mặt của đối tượng khác

– C1. Ví dụ: Khi bóp phanh, má phanh trượt trên vành xe tạo ra lực ma sát trượt

2. Lực ma sát quay

* Lực ma sát lăn xuất hiện khi vật này lăn trên bề mặt của vật khác

– CŨ₂: Bánh xe lăn trên mặt đường sinh ra lực ma sát lăn

– CŨ₃: Trường hợp a có ma sát lăn, trường hợp b có ma sát trượt. lực ma sát trượt lớn hơn lực ma sát lăn

3. Lực ma sát nghỉ

* Lực ma sát tĩnh giữ cho một vật không bị trượt khi vật đó chịu tác dụng của một lực khác.

– CŨ₄: H6.2, mặc dù có lực kéo tác dụng lên vật nặng nhưng vật nặng vẫn đứng yên chứng tỏ giữa bàn và vật có lực cản. Lực này tác dụng lên vật và được cân bằng bởi lực cản giữ vật đứng yên.

– CŨ₅: Trong cuộc sống nhờ có lực ma sát tĩnh mà con người đi được trên đường

* Đặc điểm của lực ma sát là cản trở chuyển động

Hoạt động 2: Tìm hiểu về lực ma sát trong đời sống và kĩ thuật

– GV: Yêu cầu HS đóng h6.3 và trả lời C₆

– HS: Hoạt động nhóm thống nhất ý kiến ​​và đáp án

– GV: Nêu tác hại của lực ma sát và cách khắc phục

– S: Ghi chép

– GV: Yêu cầu HS trả lời C₇

– HS: Hoạt động nhóm

– GV: Chốt lại và nhấn mạnh rằng ma sát có ích và có khi có hại, chúng ta phải biết khắc phục tác hại của ma sát và làm tăng lợi ích của nó.

– GV: Yêu cầu HS trả lời câu hỏi đầu bài

– HS: Để khắc phục tác hại của lực ma sát người ta thay trục bánh xe bằng trục quay có ổ bi

II. Ma sát trong cuộc sống và công nghệ

1. Ma sát có thể gây hại

– CŨ₆:

+ Ma sát trượt giữa xích xe đạp và phuộc làm mòn các bánh răng nên cần tra dầu vào xích để tránh mòn xích.

Ma sát trượt trục làm mòn trục và cản trở bánh xe chuyển động. Cách khắc phục: thay trục bằng ổ bi, khi đó lực ma sát sẽ giảm đi khoảng 20, 30 lần so với khi không có ổ bi.

+ Ma sát trượt làm thùng hàng không chuyển động khi đẩy, muốn giảm ma sát thì dùng bánh xe để thay ma sát trượt bằng ma sát lăn.

2. Chà xát có thể giúp

– CŨ₇:

+ Mặt bảng trơn quá không thể dùng phấn viết bảng. Phương pháp tăng độ nhám của ván nhằm tăng độ ma sát giữa ván và mút

+ Nếu giữa bề mặt của răng trục vít và trục vít không có ma sát thì trục vít quay tự do. Không còn tác dụng bóp mặt bị bóp nữa. Biện pháp tăng độ nhám giữa đai ốc và vít.

+ Khi đánh que diêm, nếu không có ma sát thì đầu que diêm sẽ trượt sang một bên que diêm, không bắn ra. Phương pháp tăng bề mặt nhám của đầu que diêm để tăng độ ma sát giữa que diêm và mặt bên.

+ Khi bạn bóp mạnh phanh, nếu không có ma sát thì xe không dừng lại. Biện pháp tăng lực ma sát bằng cách tăng độ sâu của rãnh lốp.

* Trong cuộc sống, ma sát có thể có ích, có thể có hại, cần tăng lực ma sát khi có ích và giảm lực ma sát khi có hại.