Hướng dẫn soạn bài: Dế chọi

Soạn bài Dế mèn đánh nhau của Bồ Tùng Linh

Qua một truyện ngắn với một số tình tiết hấp dẫn, sự biến ảo của gia đình Thành Danh săn bắt và nuôi dế mèn để cống vua, tác giả đã phê phán chế độ chính trị tàn bạo thời bấy giờ. đàn áp, áp bức, gây bao đau thương cho người dân hiền lành, lương thiện.

Mời các em tìm hiểu thêm

Nguyên tắc soạn thảo bài báo: Tình huống kẻ chinh phục đơn độc

I – KIẾN THỨC CƠ BẢN

II – RÈN LUYỆN KỸ NĂNG

Gợi ý:

Truyện có kết cấu rất chặt chẽ. Chặt chẽ, nhưng vẫn có những thay đổi tinh tế, hợp lý và logic chứ không đơn điệu và cứng nhắc. Từ đầu đến cuối câu chuyện, mọi thứ đều xoay quanh lịch sử của môn cricket. Truyện chỉ viết về một gia đình cụ thể là gia đình Thành Danh, với những tình huống may rủi xen kẽ, đều liên quan đến việc tìm dế, huấn luyện dế để cống nạp nhưng lại để lại ấn tượng khó quên bởi những tình tiết bất ngờ, thú vị.

Gợi ý:

– “Phúc ấm”: là chữ gốc Hán để chỉ tước vị, tước vị do cha ông có công ban cho con cháu. Như vậy, nghĩa đen của từ này nếu được dùng đúng nghĩa là tốt đẹp, là phần thưởng xứng đáng cho những người có công với dân, với nước.

– Ở đây từ “phúc ấm” được dùng trong câu: “Trời sao ban ơn dài dài thế, cho quan tỉnh, huyện được hưởng ân, ấm con dế” được dùng với nghĩa. Mỉa mai thay, bởi việc tìm dế để cống nạp là một việc hoang đường, làm khổ bao gia đình. Hơn nữa, “phúc ấm” phải do nhà vua ban chứ không phải con dế.

Gợi ý:

– Bản thân Thành Danh: anh ngày đêm lo lắng, ăn không ngon ngủ không yên

+ Trước đó, gia đình Thành Danh khốn đốn vì “Ông vốn chất phác nên bị bắt làm chức thông ngôn trong làng, dù có ngàn cách từ chối vẫn không thoát được. Còn chưa đầy một năm và tài sản ít ỏi của anh ta gần như cạn kiệt.”

+ Trong trường hợp chú dế xuất hiện, Thành Danh “buồn đến mức chỉ muốn chết cho xong”.

+ Vợ Thành Danh phải bỏ tiền ra mời anh vào nhà thắp hương cúng bái, van xin.

+ Thấy xác con dưới giếng, Thành Danh đã “hóa giận thành thương…

+ Nỗi lo lắng bấy giờ khiến Thành Danh “nhìn lại lồng dế trống không, như ngộp thở, nghẹn họng, không còn nghĩ đến đàn con… Thành vẫn nằm, lòng bùi ngùi”.

Con Thành Danh: thân bại danh liệt, chết đi sống lại:

Con trai Thành Danh vô tình làm chết một con dế, bị mẹ mắng sợ bỏ về dìm xuống giếng. Sau khi được thực hiện, nửa đêm sống lại. Nhưng trong tình trạng “đứa trẻ vẫn trơ như gỗ, nó không ngủ”.

Gợi ý:

– Bức thư bí ẩn của phương tiện

– Thành Danh kể chi tiết cách tìm và chọi dế

– Chi tiết Thành Danh tìm chọi dế lần thứ hai

– Con dế nhỏ bé nhưng có sức mạnh khủng khiếp, nó có thể đánh bại những con dế to hơn nó, thậm chí cả con gà.

– Chi tiết con dế khi ở trong cung, mỗi khi nghe tiếng đàn cầm, đàn sắt lại nhảy múa nhịp nhàng.

– Chi tiết con trai Thành Danh kể lại quá trình trở thành một vận động viên crickê thông minh, lanh lợi.

Học sinh có thể chọn phân tích một chi tiết mà mình quan tâm. Chi tiết nào được chọn cũng phải làm nổi bật dụng ý của Tản Đà.

– Ví dụ, chọn chi tiết Thành Danh lần đầu tiên bắt và chăm sóc dế:

+ Vừa vất vả bắt dế (theo hướng dẫn trên tờ báo vừa mà Thành Danh phải cố gắng đăng), anh phải chăm sóc chú dế rất cẩn thận.

+ Khi đứa con vô tình làm chết con dế, Thành Danh không khỏi sợ hãi và lo lắng. Phần thì thương con, phần thì lo không có con dế nào để tri ân. Con chết đi sống lại, người cha đau khổ, tuyệt vọng, thường xuyên trải qua những trạng thái thần kinh căng thẳng, có lúc “lạnh sống lưng”, có lúc “vật vã kêu trời cho chết”, có lúc “như đứt lìa”. khí, tắc họng”, có khi “nằm xuống, lòng buồn”…

+ Đây là hoàn cảnh riêng của Thành Danh và gia đình Thành Danh, nhưng cũng có thể hiểu là hoàn cảnh chung của những người dân lương thiện khác trong xã hội đương thời. Thật vậy, cảnh chọi dế đã khiến bao gia đình tiêu tan của cải, nhân lực, sức khỏe, thậm chí cả tính mạng. Đó thực sự là một ‘bức tranh nhỏ’ đã ghi lại ‘hàng ngàn tình huống trong thế giới loài người’.

Gợi ý:

Những tình huống éo le mà Thành Danh gặp phải trong tác phẩm làm cho câu chuyện thêm phần hấp dẫn nhưng về nội dung lại khiến người đọc phải suy ngẫm về kiếp người trong xã hội đương thời.

+ Thứ nhất, họ phải chịu một phép tắc hoặc một cái ách rất vô lý và độc ác. Thói quen này khiến họ vô cùng lo lắng mỗi khi đến ngày cúng giỗ, họ mất ăn mất ngủ, lãng phí thời gian, công sức, tiền bạc, sức khỏe và thậm chí là tính mạng.

Thứ hai, cuộc sống của họ là không chắc chắn, nó phụ thuộc vào số phận. Nói cách khác, họ không thể làm chủ cuộc đời và vận mệnh của mình.