Soạn bài Bài học đường đời đầu tiên

tập thể dục

1. Đọc đoạn văn dưới đây:

Vì tôi ăn uống điều độ và tập luyện điều độ nên tôi lớn rất nhanh. Không lâu sau, tôi đã trở thành một vận động viên crickê trẻ mạnh mẽ. Đôi khi tôi đánh bóng một cách mù quáng. Móng vuốt ở chân, trên lưng khỏe và sắc. Đôi khi, muốn kiểm tra sức mạnh của móng vuốt, tôi duỗi chân lên, đạp phanh vào những ngọn cỏ. Cỏ bị gãy, như thể một con dao vừa đi qua nó. Cánh tay ngắn cũn cỡn của tôi giờ đã trở thành một chiếc váy dài che đến tận đuôi. Mỗi khi tôi nhảy lên, tôi nghe thấy tiếng răng rắc. Khi đi dạo toàn thân rung rinh màu nâu bóng có thể soi gương thấy rất đẹp. Đầu tôi to và bồng bềnh, rất bướng. Hai hàm răng đen sì lúc nào cũng nhai như hai lưỡi liềm. Bộ râu của tôi dài và cong một cách rất anh hùng. Tôi rất tự hào về gia đình mình vì bộ râu đó. Thỉnh thoảng tôi trịnh trọng và duyên dáng giơ cả hai chân lên vuốt cằm.
(dế mèn phiêu lưu ký)
a) Theo thứ tự trong đoạn văn trên, hãy đánh dấu vào những chi tiết miêu tả ngoại hình của Dế Mèn và giải thích vì sao những chi tiết này miêu tả Dế Mèn là một chú dế nhỏ tuổi cường tráng.
b) Kể tên những tính từ chỉ hình thức và tính cách của Dế Mèn mà em cho là đặc sắc trong đoạn văn trên. Thử tìm và thay thế một số từ này bằng từ đồng nghĩa hoặc gần nghĩa rồi rút ra nhận xét về cách dùng từ của tác giả.
2. Kể và nhận xét diễn biến tâm lí, thái độ của Dế Mèn trong truyện Dế Mèn chọc ghẹo Cốc dẫn đến cái chết của Dế Mèn.
3. Bài văn này được tác giả gọi là bài học đường đời đầu tiên. Bài học mà Dế Mèn nhận ra là gì?

4. Bài tập 1 phần Thực hành trang 1 SGK.
Mẹo làm bài tập về nhà
1. a) Các chi tiết ngoại hình của Dế Mèn được miêu tả trong đoạn văn: móng, vuốt, cánh, màu sắc cơ thể, đầu, răng và râu.
Tác giả đã miêu tả khá tỉ mỉ hầu hết những bộ phận chính về ngoại hình của Dế Mèn, tập trung làm nổi bật vẻ đẹp mạnh mẽ của một chàng trai trẻ. Các chi tiết ngoại hình thể hiện sức mạnh như: cặp móng sáng bóng, móng vuốt sắc nhọn, đầu nổi từng mảng, rất lì lợm, hai hàm răng đen nhai như hai lưỡi liềm máy, cằm dài và cong. Sức mạnh còn thể hiện ở sức mạnh trong từng cử chỉ, hành động của Dế như: co chân lên, đạp phanh xuống cỏ,… (Tìm thêm ví dụ)
b) Tính từ được sử dụng trong đoạn văn: khỏe khoắn, rực rỡ, mạnh mẽ, sắc sảo, dũng cảm, thối chí. (Tìm các tính từ còn lại trong đoạn văn.)
– Thay thế một số từ trên bằng từ đồng nghĩa hoặc gần nghĩa. Ví dụ: hoạt bát -> khoẻ mạnh; múp míp -> mũm mĩm; khỏe -> khỏe; nhọn —> nhọn; lỏng -> chậm;…
Đặt trong đoạn văn, các từ thay thế trên không đạt hiệu quả cao về khả năng gợi tả và gợi hình hoặc không miêu tả chính xác sự vật, trạng thái như cách dùng từ của tác giả. Từ đó có thể khẳng định: Nghệ thuật sử dụng từ ngữ, đặc biệt là các tính từ của tác giả rất chính xác và điêu luyện.
2. Đọc lại đoạn văn trong SGK: từ “Một buổi chiều…” đến hết bài.
Chú ý diễn biến tâm lí và thái độ của Dế Choắt: lúc đầu nó huênh hoang với Dế Choat, sau trêu ghẹo chị Cốc, nó chui ngay vào hang có chỗ ẩn nấp cứng nhắc. Nhưng khi thấy De Choat bị chị Cốc đánh nằm bất động, sau khi Cốc đi rồi, nàng đánh liều chui ra khỏi hang tra hỏi De Choat. Trước cái chết bi thảm của Dế Mèn, Dế Mèn ăn năn lỗi lầm và thấm thía “bài học đầu đời”.
3. Bài học đường đời đầu tiên được dạy qua lời khuyên của Dế Mèn. (Tìm trong đoạn cuối và viết)
Bạn có thể tham khảo đoạn sau:
Con nai tội nghiệp Choo! Suốt đời tôi sẽ không bao giờ quên câu chuyện đau lòng này. Chính vì sự ngu xuẩn và ngu xuẩn của tôi mà anh ấy đã phải chết một cách đau đớn. Anh đã phải chết oan uổng vì tôi. Tôi biết, bây giờ đã quá muộn để xin lỗi. Nhưng thực sự, tôi không biết chuyện gì đã xảy ra với mớ hỗn độn này. Mong anh ấy ra đi thanh thản. Tôi không dám xin lỗi anh ấy, và ngay cả khi anh ấy tha thứ cho tôi, tôi sẽ không bao giờ có thể tha thứ cho chính mình. Con xin hứa từ bỏ tính hung hăng, ngỗ ngược và kiêu ngạo, khiêm nhường học hỏi người lớn tuổi, bảo vệ và giúp đỡ kẻ yếu. Chỉ khi đó tôi mới có thể chuộc lỗi lầm của bạn…