Soạn bài Cảnh ngày hè (ngắn gọn) – Nguyễn Trãi

CÂU Đầu tiên. Trong bài thơ có nhiều động từ diễn tả trạng thái của cảnh ngày hè. Đó là những động từ nào, diễn tả trạng thái của cảnh ra sao?

Bài thơ là một bức tranh ngày hè hết sức sinh động. Tác giả đã sử dụng những động từ nhiều sắc thái để miêu tả cảnh rượu như “kéo”, “rắc”, xòe, “đưa”. Cảnh được miêu tả tràn đầy sức sống mãnh liệt. Như có một động lực bên trong, sức sống như căng tràn, căng tràn đến nỗi đưa màu xanh của lá ra ngoài và vươn vòm che phủ khiến cây lựu trước hiên nhà “vẩy” đỏ rực. Thiên nhiên trông thật sống động.

CÂU 2. Khung cảnh ở đây có sự hài hòa giữa âm thanh và màu sắc, cảnh vật và con người. Hãy cùng phân tích và làm rõ.

Bức tranh ngày hè có sự kết hợp giữa màu sắc và âm thanh, giữa cảnh vật và con người một cách hài hòa, sinh động. Màu xanh của cây phong ba làm nổi bật màu đỏ của hoa lựu, tiếng chợ cá ồn ào hòa với tiếng ve kêu râm ran, trong không gian sống ấy những con người (dân chài làng chài) cũng đang sống với cuộc sống của mình.

CÂU 3. Nhà thơ đã cảm nhận cảnh vật bằng những giác quan nào? Qua cảm nhận này, em thấy Nguyễn Trãi là người có tấm lòng yêu thiên nhiên như thế nào?

Tác giả đã cảm nhận thiên nhiên không chỉ bằng thị giác, mà còn bằng thính giác, khứu giác. Tác giả, không chỉ nhìn thấy màu xanh của cây, màu đỏ của hoa lựu, nghe thấy tiếng chợ cá ồn ào, tiếng ve kêu và hương thơm của hoa huệ mùa hạ. Nhà thơ như mở rộng mọi giác quan để thu vào thiên nhiên, cảm nhận thiên nhiên và hòa mình vào thiên nhiên khiến bức tranh thiên nhiên trong bài thơ trở nên tinh tế, sinh động. Qua đây cho thấy Nguyễn Trãi là người yêu thiên nhiên chân thành.

CÂU 4. Nguyễn Trãi mong có được cây đàn của vua Thuấn để tấu khúc Nam Phong ca ngợi sự no đủ, yên dân. Nguyễn Trãi là thế, tuy không dễ có được một ngày rảnh rỗi để “học ngày khoan khoái”, nhưng khi đã nghỉ ngơi, Người luôn nghĩ về dân, về nước. Thấy dân làng chài mua bán vui vẻ, ông mong được tấu lên tiếng khèn. Tình yêu thương con người của ông dường như bị kìm nén để bộc lộ ở dòng cuối: “Người giàu đủ khắp nơi xin đạo”. Ông ước mơ một cuộc sống no đủ cho mọi người, nhưng không chỉ cho người dân quê hương ông hay người dân một nước, mà mong ước sự dư dả ở khắp mọi nơi. Đây chính là tấm lòng độ lượng của Ức Trai. Dòng thơ lục bát với âm chẵn cuối câu “nanh” làm cho dòng chữ như vang xa, góp phần thể hiện ước vọng của tác giả như được lan tỏa khắp nơi.

CÂU 5. Bằng trái tim yêu đời, yêu cuộc sống say đắm, Nguyễn Trãi đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp. Qua đó vừa thể hiện tình yêu thiên nhiên, vừa thể hiện niềm mong ước của nhà thơ về một cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho con người. Đoạn thơ bộc lộ một tâm hồn rất đẹp đẽ, cao cả của Nguyễn Trãi. Dù sinh ra trong một gia đình thành đạt nhiều thế hệ nhưng anh không xa lạ gì với khung cảnh thôn quê mà ngược lại, tâm hồn anh rất hòa hợp với thiên nhiên và con người miền quê. Đây là vẻ đẹp của một tâm hồn đơn giản. Lòng yêu đời, yêu cuộc sống không chỉ thể hiện ở tình yêu thiên nhiên, mà còn ở tình yêu con người, yêu cuộc sống xung quanh. Có lẽ vì thế mà tác giả đã quan sát và lắng nghe tiếng chợ cá ồn ào và tiếng ve kêu râm ran trong một ngày hè sôi động. Nếu không yêu cuộc sống và con người thì làm sao tác giả có thể vẽ nên một bức tranh thiên nhiên tràn đầy sức sống như vậy?

II. LUYỆN TẬP

CÂU Đầu tiên. Vẻ đẹp của thiên nhiên và tâm hồn Nguyễn Trãi qua thơ văn.

Trả lời:

– Vẻ đẹp tự nhiên:

+ Tranh nhiều màu sắc. Hài hòa trong tự nhiên, sắc xanh của hương thảo làm nổi bật sắc đỏ của hoa lựu.

+ Thiên nhiên tràn đầy sức sống được miêu tả sinh động bằng những động từ mạnh như “rắc”, “đùn”, “mở rộng”, “nhường”,…

+ Âm thanh ngày hè: tiếng ve kêu, tiếng “rung rinh” của buổi chợ tạo nên âm thanh sôi nổi, rất đặc trưng ở làng quê Việt Nam mỗi độ hè về.

+ Âm hưởng gợi tả không khí, tinh thần sôi nổi của nhịp sống sung mãn trong cảnh thanh bình của đất nước.

– Vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi:

+ Nguyễn Trãi là người yêu thiên nhiên, có cảm nhận rất tinh tế về cảnh vật. Vì vậy, ông cảm nhận thiên nhiên bằng nhiều giác quan khác nhau.

+ Tinh thần của Người giản dị, cao thượng, trong mọi hoàn cảnh luôn quan tâm đến những vấn đề vì dân, vì nước và mong cho đất nước yên dân, dân giàu.

giaibaitap.me