Soạn bài Ngữ Cảnh

Soạn bài ngữ cảnh, ngắn 1

A. Kiến thức lý thuyết
HS tự đọc phần I, II, III trong sgk Ngữ văn 11 tập 1 trang 102 – 105.

B. Hướng dẫn giải bài tập phần Thực hành
Câu 1: (trang 106 SGK Ngữ Văn 11)
Trả lời:
* Trước hết, để làm được bài tập này, các em cần nắm được hoàn cảnh (hoàn cảnh sáng tác) của Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc:
– Tình hình đất nước lúc bấy giờ: Trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, toàn dân quyết tâm đánh giặc.
– Hoàn cảnh cụ thể ra đời bài báo: Nhân dịp nghĩa sĩ Cần Giuộc trong trận phục kích đồn Pháp ngày 16-12-1861, Nguyễn Đình Chiểu nhận lệnh của tri phủ Gia Định – Đỗ Quang viết bài văn tế tưởng niệm 20 nghĩa sĩ đã hy sinh trong cuộc chiến. Kẻ thù phản công.

* Miêu tả chi tiết trong hai câu:
– Nhân dân hoảng sợ khi nghe tiếng gió, tiếng chim kêu, chỉ thấy cây cối tưởng giặc theo đánh => Tin giặc kéo đến lan khắp nơi, tình thế cấp bách nhưng chúng đã chưa nhận lệnh đánh giặc. cảm nhận được sự nhơ nhuốc, bẩn thỉu, man rợ của thực dân Pháp.
– Nhận thấy “cái bong bóng” (ván buồm trên tàu), “ống khói” của quân xâm lược đang tiến đến, lòng người càng căm phẫn thể hiện qua chi tiết “Ta muốn ăn gan nó cắn cổ”.

Câu 2: (trang 106 SGK Ngữ văn 11)
Trả lời: Xem lại phần Thuyết minh về hiện thực (trang 104 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
– Hiện thực bên ngoài: Đêm đã khuya, trống canh gõ nhịp, nhưng nhân vật trữ tình vẫn một mình, lẻ loi, lạc lõng.
– Hiện thực hài hước: Ngậm ngùi, tủi thân, thương hại cho số phận “hồng nhan bạc phận” của mình trong cuộc đời công lý.

Câu 3: (trang 106 SGK Ngữ Văn 11)
Hồi đáp: Các em đọc lại bài Thương Người Đàn Bà của Tú Xương, trang 29 SGK Ngữ Văn 11 tập 1.
– Ảnh bà Tư:
+ Day Job “Trao đổi với dòng sông Mami”: Chị kể, chị buôn bán nhỏ ven sông gặp nhiều vất vả, khó khăn.
+ Hoàn cảnh sống của gia đình tác giả: 5 người con + chồng bà Tú Xương thi cử vất vả, chỉ biết học và cầm cự đi thi 8 lần cũng chỉ đỗ tốt nghiệp (cấp 3 bây giờ) cũng chẳng ích gì nên đành. Tiền tiêu vặt, sinh hoạt trong cuộc sống gia đình đều một tay bà Tú lấy hết.
=> Qua đây ta thấy được đức tính chịu thương chịu khó và những phẩm chất tốt đẹp của bà Tú: dũng cảm, cần cù, yêu thương, chăm sóc, hy sinh cho chồng con.

Câu 4: (trang 106 SGK Ngữ văn 11)
Hồi đáp: Các bạn đọc kỹ lý thuyết phần II. Yếu tố hoàn cảnh (trang 103 – 105 SGK Ngữ văn 11).
Gợi ý phân tích yếu tố văn cảnh trong các câu thơ trích trong “Vinh khoa thi hương”:
– Tính chất giao tiếp: Tú Xương – một nhà Nho, một trí thức cuối thời đỗ đạt nhiều khoa thi nhưng không được điểm cao, đã chứng kiến ​​biết bao trò khôi hài, hài hước của các khoa thi nói riêng và xã hội nói chung lúc bấy giờ.
Bối cảnh giao tiếp:
+ Ngữ cảnh giao tiếp rộng: Khoa thi Hương ở Bắc kỳ ba năm mở một lần, khi thực dân Pháp đô hộ thay đổi địa điểm thi: Học sinh Hà Nội xuống thi với học sinh Nam Định.
+ Ngữ cảnh giao tiếp hẹp: Những câu thơ đề cập đến kỳ thi Đinh Dậu năm 1897.
Thực tế được đề cập:

• Thực tế bên ngoài: Hình thức thi tư pháp cũ đã bị người Pháp thay đổi, Dume – Toàn quyền Pháp ở Đông Dương và phu nhân – dự kỳ thi này.
• Thực tế của sự hài hước: Qua những hình ảnh “trên trời, dưới quét đất”, tác giả bộc lộ thái độ mỉa mai, châm biếm trước thói hợm hĩnh, vênh váo, lố bịch của bọn quan lại chính quyền Pháp trong trường thi; Đằng sau đó là nỗi xót xa của tác giả trước cảnh nước mất nhà tan.

Câu 5: (trang 106 SGK Ngữ văn 11)
Hồi đáp:
– Câu này nên hiểu theo nghĩa: “Bạn có biết mấy giờ rồi không?” hoặc “Mấy giờ rồi, thưa ông?”.
– Mục đích: Tra cứu thời gian.

Soạn bài ngữ cảnh ngắn 2

I. KHÁI NIỆM VỀ SÂN KHẤU NHỎ