Soạn văn Nghĩa của câu (tiếp theo)

Câu hỏi 1.

Phân tích nghĩa tình thái và nghĩa tình thái trong các câu sau:

a) Bên ngoài, mặt trời có màu đỏ cam

Nắng xanh ngọn dừa chắc còn đó.

(Dành cho Tố Hữu – hát mừng xuân)

Trả lời:

– Ý nghĩa sự việc: hiện tượng thời tiết (nắng) ở hai miền nam/bắc có sắc thái khác nhau.

Ý nghĩa phương thức: phỏng đoán với độ tin cậy cao.

b) Bức ảnh hai mẹ con kia rõ ràng là dì Du và Dung.

(Nguyên Hồng – Mã Du)

Trả lời:

– Ý nghĩa sự việc: ảnh dì Du và anh Dũng.

Nghĩa tình thái: khẳng định sự việc ở mức độ cao.

c) Thật là một chiếc còng xứng đáng với bản án của sáu người bị kết án tử hình.

(Nguyễn Tuân – Chữ người tử tù)

Trả lời:

– Ý nghĩa sự việc: Cồng chiêng (to và nặng) tương xứng với án tử hình.

Nghĩa tình thái: câu nói mỉa mai.

d) Trước đây anh ta chỉ sống bằng nghề trộm cướp và đe dọa. Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn không còn đủ sức để cướp và đe dọa? Tất nhiên, anh chỉ mạnh mẽ vì nguy hiểm.

(Nam Cao – Chí Phèo)

Trả lời:

Ý của câu đầu nói về nghề của Chí Phèo (cướp và dọa nạt). Nhấn mạnh vào từ chỉ.

– Ở câu 3: là một từ trạng thái, biểu thị sự thừa nhận rằng mình mạnh mẽ vì nguy hiểm (có nghĩa là vật), nhưng sức mạnh ấy vì nguy hiểm đó không thể giúp mình sống được khi mình không có sức ép buộc mình phải trộm cắp hoặc đe dọa, quấy rối nữa.

Câu 2. Chỉ ra những từ ngữ thể hiện nghĩa tình thái trong câu:

a) Nói về cái tội cậu bé ăn nhanh quá.

b) Cuộc chiến đấu chống lại kẻ thù có thể còn khốc liệt hơn.

c) Anh ấy mua chiếc áo này với giá hai trăm nghìn đồng.

d) Bạn đã hẹn tham dự bữa tiệc sinh nhật đó!

Trả lời:

a) Cụm từ tình thái: tuyên bố có lỗi (chấp nhận rằng lời khen ngợi này là không nên làm với đứa trẻ).

b) Tình thái từ: có thể (khẳng định khả năng).

c) Theo tình trạng: những (được đánh giá mức giá của áo là cao).

d) Từ tình thái: rằng (nhớ trách).

Câu 3. Chọn từ chỉ tình thái cho mỗi câu sao cho câu có nghĩa tình thái phù hợp với ý nghĩa của sự việc:

a) Trạng từ phải được hoàn thành CÓ vẻ Điền vào chỗ trống trong câu văn: “Chí Phèo… đã báo trước tuổi già, cái đói, cái lạnh và bệnh tật và sự cô đơn, cái đáng sợ hơn cái đói, rét và bệnh tật” (Nam Cao – Chí Phèo). Chế độ này thể hiện những phỏng đoán không chắc chắn.

b) Trạng ngữ phải hoàn thành một cách dễ dàng (thể hiện sự phỏng đoán trống rỗng không chắc chắn trong câu: “Hôm nay ở nhà thầy còn có một ổ châu chấu… chớ gọi” (Thạch Lam – Hai đứa trẻ).

c) Trạng ngữ phải được hoàn thành KẾT THÚC (đánh giá khoảng cách) vào chỗ trống trong câu: “Bóng mênh mông đổ đất một vùng, kéo dài đến… hàng rào hai bên” (Thạch Lam – Hai đứa trẻ).

4. Đặt câu với mỗi từ tình thái: có thể, cũng giống như vậy, ít nhất, đã nghe nói, có thể, hóa ra, sự thật là, nhưng, đặc biệt, là.

Trả lời:

– Tao không biết: Tao không biết có phải Đào ăn trộm đồ của mày đâu!

– cũng thế thôi: Anh ăn bao nhiêu cũng thế!

– at least: Ít nhất thì cuối cùng anh ấy cũng xin lỗi bạn.

– Anh nghe: Nghe nói em sẽ đi du học?

– Chẳng lẽ: Ba năm không gặp, quên tờ rơi rồi sao?

– Sự thật là: Sự thật là chiều hôm qua chúng em đã rời trường.

– Đây là nó: Tôi mới mua chiếc ba lô này.

– đặc biệt: Cô ấy trông rất đẹp, đặc biệt là đôi mắt.

– nhưng: đã bảo đợi anh rồi đi mà.

giaibaitap.me